Lạm phát tại Mỹ tăng mạnh trong tháng 1: Ảnh hưởng đến người tiêu dùng và nhà đầu tư

Cập nhật ngày 18 tháng 2 năm 2025

Lạm phát tăng cao, gây lo ngại cho thị trường

Lạm phát tại Mỹ trong tháng 1 năm 2025 đã tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức dự báo 2,8% của các nhà kinh tế và vượt qua 2,9% trong tháng 12 năm 2024, đánh dấu mức lạm phát cao nhất kể từ tháng 5 năm 2024. Mặc dù Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã nỗ lực kiểm soát lạm phát, giá cả nhà ở, thực phẩm và nhiên liệu vẫn tiếp tục gia tăng, gây áp lực lên nền kinh tế.

Lạm phát cơ bản, không bao gồm thực phẩm và năng lượng, cũng tăng lên 3,3% từ mức 3,2%, cho thấy áp lực giá cả vẫn còn dai dẳng. Kết quả là nhiều chuyên gia dự đoán rằng Fed có thể trì hoãn việc cắt giảm lãi suất ít nhất đến tháng 9 năm 2025, đẩy lùi kỳ vọng trước đó về việc giảm lãi suất vào giữa năm.

Với tình trạng lạm phát cứng đầu hơn dự kiến, điều này có ý nghĩa gì đối với người tiêu dùng, doanh nghiệp và nhà đầu tư?

Giá cả tăng mạnh trong các lĩnh vực quan trọng

Một trong những nguyên nhân chính khiến lạm phát gia tăng trong tháng 1 là chi phí nhà ở, vốn vẫn ở mức cao. Khi nhu cầu thuê nhà tiếp tục tăng trong khi nguồn cung hạn chế, giá thuê nhà tiếp tục leo thang, góp phần quan trọng vào lạm phát chung.

Giá thực phẩm cũng tăng mạnh, gây áp lực lớn hơn lên ngân sách của các hộ gia đình. Những mặt hàng thiết yếu như thực phẩm và ăn uống ngoài hàng quán đều chứng kiến giá cả tăng liên tục, khiến chi phí sinh hoạt trở nên đắt đỏ hơn.

Ngoài ra, giá nhiên liệu cũng gia tăng, bị ảnh hưởng bởi nhu cầu theo mùa và sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng. Giá năng lượng tăng không chỉ khiến người tiêu dùng phải trả nhiều tiền hơn tại trạm xăng mà còn làm tăng chi phí vận chuyển và sản xuất, kéo theo giá cả của hàng hóa và dịch vụ cũng tăng lên.

Bên cạnh đó, thuế nhập khẩu cũng đóng vai trò trong việc đẩy giá cả lên cao. Các mức thuế mới đối với hàng hóa từ Trung Quốc, Mexico và Canada, cũng như thuế suất cao hơn đối với thép và nhôm, đã khiến chi phí sản xuất của doanh nghiệp gia tăng, buộc họ phải chuyển phần chi phí này sang người tiêu dùng.

Tác động đối với Fed và lãi suất

Với mức lạm phát cao hơn dự kiến, Fed có khả năng sẽ duy trì lãi suất cao trong thời gian dài hơn. Chỉ một tháng trước, các nhà đầu tư còn mong đợi việc cắt giảm lãi suất vào tháng 6 năm 2025, nhưng nay dự đoán đã bị đẩy lùi đến tháng 9 hoặc muộn hơn.

Lãi suất cao đồng nghĩa với:

• Chi phí vay mượn tiếp tục đắt đỏ – Lãi suất thế chấp, vay mua xe và thẻ tín dụng có thể sẽ duy trì ở mức cao.

• Thị trường chứng khoán có thể vẫn biến động mạnh – Nhà đầu tư có thể cần điều chỉnh danh mục đầu tư khi thị trường phản ứng với chính sách trì hoãn của Fed.

• Tăng trưởng kinh tế chậm lại – Khi chi phí vay cao hơn, doanh nghiệp có thể ít mở rộng hoạt động hơn, trong khi chi tiêu của người tiêu dùng có thể bị suy giảm.

Các quyết định tiếp theo của Fed sẽ phụ thuộc vào việc lạm phát có bắt đầu giảm dần trong những tháng tới hay không. Tuy nhiên, với mức tăng mạnh của lạm phát cơ bản, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ thận trọng trước khi quyết định giảm lãi suất.

Triển vọng thị trường: Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Đối với người tiêu dùng, lạm phát cao đồng nghĩa với việc chi phí sinh hoạt vẫn tiếp tục gia tăng. Những khoản chi tiêu thiết yếu như nhà ở, thực phẩm và năng lượng vẫn sẽ ở mức cao, khiến việc quản lý tài chính trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Đối với nhà đầu tư, việc trì hoãn cắt giảm lãi suất có thể làm gia tăng sự không chắc chắn trên thị trường. Các ngành thường hưởng lợi từ lãi suất thấp, như công nghệ và bất động sản, có thể gặp thêm khó khăn, trong khi các tài sản chống lạm phát, chẳng hạn như hàng hóa và cổ phiếu của các công ty có sức mạnh định giá cao, có thể hoạt động tốt hơn.

Đối với doanh nghiệp, chi phí sản xuất tăng và thuế nhập khẩu cao có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận, đặc biệt là trong các ngành sản xuất và các lĩnh vực phụ thuộc vào nhập khẩu. Các công ty sẽ cần tìm cách kiểm soát chi phí mà không làm tăng giá quá mức cho người tiêu dùng, vì điều này có thể làm giảm nhu cầu tiêu dùng.